วิธีดูแลความสะอาดช่องปากในเด็กปฐมวัย

การแปรงฟันเป็นสิ่งที่ต้องทำทุกวันเหมือนการอาบน้ำ เป็นวินัยที่ต้องฝึกฝนตั้งแต่วัยเด็ก ผู้ดูแลต้องระมัดระวังในการปฏิบัติต่อเด็กอย่างอ่อนโยน เพื่อให้เด็กมีประสบการณ์ที่ดีต่อการแปรงฟัน สามารถแปรงฟันได้ด้วยตัวเองเมื่อเติบโตขึ้น โดยแต่วัยมีวิธีแนะนำสำหรับการดูแลความสะอาดช่องปากในเด็ก ดังนี้

วัยเริ่มมีฟัน หรือจนถึงอายุ 2 ปี เริ่มฝึกแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ตั้งแต่มีฟันซี่แรก วางขนแปรงตั้งฉากกับผิวฟันครอบคลุมคอฟันและขอบเหงือก ขยับโยกไปมาซี่ละ 10 ครั้ง ทำความสะอาดวันละ 2 ครั้ง เป็นการเริ่มต้นที่ดีที่เด็กจะได้เรียนรู้และคุ้นชินกับแปรงสีฟัน

3ถึง6ปี เด็กอายุ 3-6 ปี ฝึกให้เด็กแปรงฟันด้วยตัวเอง แปรงไปพร้อม ๆ กันกับพ่อแม่หรือผู้เลี้ยงดู แปรงซ้ำเช้าเย็นจนเป็นกิจวัตร และยังช่วยพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กให้แข็งแรงอีกด้วย

6ปีขึ้นไป เมื่อเด็กแปรงฟันเองได้แล้ว เริ่มสอนวิธีการแปรงฟันที่ถูกวิธี และตรวจสอบความสะอาดของฟันมากขึ้น จนกกว่าเด็กจะสามารถทำได้ดีด้วยตัวเอง

ปริมาณยาสีฟันที่แนะนำตามช่วงวัย
– ฟันซี่แรก – 3 ขวบ แค่แตะพอเปียก
– 3-6 ขวบ เท่ากับความกว้างของแปรง
– 6 ขวบ เท่ากับความยาวของแปรง

ข้อแนะนำเพิ่มเติม
ควรเลือกใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ 1,000 ppm ซึ่งสามารถดูได้จากฉลากของผลิตภัณฑ์
ควรแยกใช้ภาชนะของเด็กออกจากผู้ใหญ่ ไม่ใช้ช้อน ถ้วยน้ำร่วมกัน เพื่อป้องกันไม่ให้เด็กได้รับเชื้อผ่านทางน้ำลายของพ่อแม่หรือผู้เลี้ยงดู ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้เด็กฟันผุได้

ที่มา: คู่มือการดูแลสุขภาพช่องปากด้วยตัวเอง องค์ความรู้ที่จำเป็นในการส่งเสริมสุขภาพประชากรวัยทำงานที่มีมาตรฐาน สำหรับบุคลากรสาธารณสุข