ในรอบ 15 ปีที่ผ่านมา หนึ่งในนโยบายที่พลิกโฉมสังคมไทยมากที่สุดย่อมหนีไม่พ้น ‘30 บาทรักษาทุกโรค’
การเดินหน้า ‘30 บาทรักษาทุกโรค’ ภายใต้ พระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า พ.ศ. 2545 โดยมีสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เป็นกลไกสำคัญ ถือเป็นการปฏิรูประบบสุขภาพครั้งสำคัญที่สุดของสังคมไทย
ผมเคยเขียนบทความเรื่อง “อ่านการเมืองเรื่องระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า” ไว้ว่า ‘30 บาทรักษาทุกโรค’ ไม่ใช่นโยบายประชานิยม แต่เป็นการสร้างระบบสวัสดิการสังคมที่ช่วยเหลือทุกคนอย่างถ้วนทั่ว เพราะมันเปลี่ยนสถานะของบริการสาธารณสุขจาก ‘สินค้า’ (ในระบบตลาดที่คนมีเงินเท่านั้นที่เข้าถึงได้) หรือ ‘ส่วนบุญ‘ (ในระบบสังคมสงเคราะห์ที่ต้องพกบัตร ต้องจน ต้องถูกแบ่งแยกกดต่ำ ต้องแสดงให้เห็นว่าตน ‘ด้อย’ กว่าจึงจะได้รับความช่วยเหลือ) ให้เป็น ‘สิทธิ’ ของคนทุกคนอย่างเท่าเทียมกัน
